300 Bine Yakın Esnaf Vergi Kıskacında
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in ekonomi politikaları kapsamında, 300 bine yakın esnafın vergiye tabi olacağı iddia edildi. Basit usulde vergilendirilen esnafın gerçek usule geçişi, beraberinde yeni yükümlülükler ve tartışmaları getiriyor. Peki, bu düzenleme kimleri, nasıl etkileyecek?
Basit Usulden Gerçek Usule Geçiş: Düzenlemenin Kapsamı
9 Eylül tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 10380 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, basit usulde vergilendirme sistemine yönelik köklü bir değişikliği beraberinde getirdi. Dünya Gazetesi'nden Mahmut Bülent Yıldırım'ın yazısına göre, daha önce 13 büyükşehirde uygulanan imalat, alım-satım ve hizmet sektörlerindeki basit usul dışı bırakılma uygulaması, diğer 17 büyükşehire de genişletildi. Böylece, tüm büyükşehirlerde aynı işi yapan mükellefler için vergi eşitliği sağlanmış oldu.
Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine göre, bu düzenleme ile yaklaşık 250 ila 300 bin basit usul mükellefinin, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirilmeye başlanacağı tahmin ediliyor. Bu durum, şimdiye kadar "vergi yok, defter yok, beyanname yok" kolaylığından yararlanan yüzbinlerce esnaf için önemli bir dönüm noktası anlamına geliyor.
Vergi Yükümlülükleri ve Defter Tutma Zorunluluğu
Gerçek usule geçiş, basit usuldeki esnaf için bir dizi yeni yükümlülük doğuracak. Bu mükellefler, artık:
- Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ve Geçici Vergi Beyannamesi vermek zorunda kalacak.
- Satışları KDV’ye tabi olacak ve KDV Beyannamesi vermek zorunda kalacaklar.
- Vergi Usul Kanunu’na göre defter tutma zorunluluğu ile karşı karşıya kalacaklar.
Bu değişim, bugüne kadar vergi dışı kalan veya düşük vergi ödeyen esnafın finansal ve idari yükümlülüklerini artıracak. Defter-Beyan Sistemi üzerinden kayıt tutma kolaylığı sona erecek ve profesyonel mali danışmanlık hizmetlerine olan ihtiyaç artacak.
Düzenlemeden Etkilenecek Esnaf Grupları Kimler?
Yıldırım'ın yazısında belirtildiği üzere, 1 Ocak 2026’dan itibaren gerçek usule geçecek olan mükellefler arasında;
- Büyükşehirlerdeki taksi ve dolmuşçular,
- Her türlü imalat ve alım-satım işiyle uğraşanlar,
- İnşaat sektörüyle ilgili faaliyet gösterenler,
- Motorlu taşıtların bakım ve onarımıyla uğraşanlar,
- Lokanta ve benzeri hizmet işletmecileri,
- Eğlence ve istirahat yeri işletmecileri yer alıyor.
Bu düzenleme, aynı işi yapan mükellefler arasındaki vergi farklılıklarını ortadan kaldırarak daha adil bir sistem oluşturmayı hedeflese de, vergi yükünün ağırlaşması nedeniyle esnaf arasında tartışmalara yol açması bekleniyor.
