Esnafın Kredi Savaşı: Kara Gün Dostu Halkbank'ın Yanına Yeni Oyuncular Geldi

Yıllardır esnaf ve sanatkrın en zor günlerinde en güvenilir limanı olan Halkbank, KOBİ ve esnaf destek kredileriyle piyasayı ayakta tutarken; son dönemde özel ve kamu bankalarının da esnafa yönelik kredi kampanyaları başlatması dikkat çekiyor. Ancak bu kampanyalar, esnafa umut mu olacak, yoksa yeni bir borç döngüsünün kapısını mı aralayacak?

Halkbank hl birinci sırada: Ama her başvuran yararlanamıyor

TESKOMB aracılığıyla verilen Halkbank kredileri, hl yıllık %7,5 faiz oranı ve 60 ay vade ile en cazip seçenek. Ancak başvuruların çokluğu, teminat sorunları ve uzun bekleme süreleri birçok esnafı özel bankalara yöneltiyor.

İzmirli bir bakkal esnafı, durumu şöyle özetliyor:

'Kooperatif onay verdi ama krediyi üç aydır bekliyorum. Elektrik faturası, kira, SGK... Bunlar beklemiyor. Mecburen özel bankaya yöneldim ama orada da faiz boğuyor.'

Bankalardan dikkat çeken kampanyalar

Ziraat Bankası – KOBİ'ye Can Suyu Kredisi

• %2,95 aylık faiz, 6 ay ödemesiz, 36 ay vade

• Tarım ürünleri işleyen küçük esnafa özel destek

QNB Finansbank – Hızlı Kredi

• 100 bin TL'ye kadar kefilsiz kredi

• %3,09 faizle 24 ay vadeli

• Mobil uygulamadan anında başvuru

Yapı Kredi – Kadın Esnafa Destek Kredisi

• 36 ay vade, %3,25 faiz

• Kadın girişimcilere ek faiz indirimi

VakıfBank – POS Gelirine Dayalı Kredi

• POS cihazı kullanan esnafa özel

• Tahsilata göre geri ödeme planı, 24 ay vade

TESK uyardı: 'Esnafı borçla değil, üretimle destekleyin'

TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, kısa vadeli ve yüksek faizli kredi kampanyalarının çözüm olmadığını vurguladı:

'Esnaf günü kurtarmak için borçlanıyor ama bu borç onu uzun vadede daha da zorluyor. Gerçek destek, üretim maliyetlerini düşürmekten ve istikrarlı finansman sağlamaktan geçer.'

Esnaf odalarından çağrı: Vadeler uzasın, faiz düşsün

• Ankara ESOB Başkanı Mehmet Yiğiner: 'Esnafa verilen kredilerin geri ödemeleri esnek olmalı. 36 ay yetmez, en az 60 ay olmalı. Faizler %3'ün altında kalmalı.'

• İstanbul ESOB Başkanı Faik Yılmaz: 'Kredi erişimi kolaylaşsa bile, sürdürülebilir olmayınca yük oluyor. Önce sabit giderler düşmeli, sonra krediler anlam kazanır.'

Kapanan işyerleri alarm veriyor: Kredi artık 'can suyu' değil, 'yaşam suyu'

Ticaret Bakanlığı verilerine göre 2025'in ilk 5 ayında 30 binden fazla esnaf kepenk kapattı. Bu, son 5 yılın en yüksek kapanış oranı olarak kayıtlara geçti.
Sektör bazlı analizlerde ise en çok kapanan işyerleri arasında:

• Küçük marketler

• Lokantalar

• Kuaförler

• Giyim esnafı yer alıyor.

'Kredi almak kolay, ödemek zor'

Krediye ulaşmak bir yana, geri ödemeler esnafı zorluyor. Özellikle dövizle iş yapan sektörlerde kur baskısı da kredi borçlarını katlıyor.
Bir kafe işletmecisi şöyle konuşuyor: '%3 faizle kredi alıyorum, ama çayın kilosu %200 artmış. Elektrik iki katı. O kredi bir faturayı kapatıyor ama ertesi ay yeniden borç içindeyim.'

Çözüm ne? İşte esnafın beklentileri:

• Faiz oranları kamu destekli olmalı (%1 - %1,5 bandı)

• En az 60 ay vade uygulanmalı

• İlk 6 ay geri ödemesiz dönem tanınmalı

• Geri ödeme, esnafın POS cirosuna göre planlanmalı

• İhracat yapan küçük işletmelere ayrıcalıklı kredi sağlanmalı

• Enerji, kira ve temel girdilerde vergi indirimi getirilmeli

Son söz: Esnaf sadece para değil, güvence istiyor

Esnaf kredileriyle ilgili son gelişmeler, finans sisteminin esnafa erişim sağlama konusundaki çabasını gösterse de, kalıcı çözüm üretim gücünü ayakta tutacak finansman modellerinden geçiyor. Esnaf borçla değil, istikrarla, güvenle ve adil rekabetle kalkınabilir.