Hazır Giyim Sektörü Geriliyor: 35 Yıllık Kazanım 2 Yılda Kaybedildi
Türk hazır giyim sektörü, son yıllarda tarihi bir gerileme yaşıyor. Sektör, 2022'den sonra Avrupa ve dünya pazarında hızla pay kaybederek 35 yıllık kazanımlarını adeta iki yılda yitirdi. Dünya hazır giyim ticaretindeki payı ilk kez %3'ün, AB'den aldığı pay ise 30 yıl sonra ilk kez %5'in altına düştü.
Bu durumun, sektördeki istihdamı azaltan ciddi bir gelişme olduğu belirtiliyor. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Narbay, 'Taleplerimiz karşılanmadığı takdirde yurt dışına taşınmalar artacak. Kaybeden ülkemiz olacak' diyerek endişelerini dile getirdi.
Sektörün Kaybı İhracat Rakamlarına Yansıdı
Hazır giyim sektörü, özellikle yüksek enflasyon ve baskılanan kur politikaları nedeniyle rekabetçiliğini yitirdi. TGSD Başkanı Narbay'ın açıklamalarına göre, dünya hazır giyim ihracatı 2024'te toparlanma sürecine girerken, Türkiye'de düşüş devam etti. Bu yılın ilk yarısında dünya ihracatı %6 artış gösterirken, Türkiye'nin ihracatı %6,5 azaldı. Türkiye, ihracatı düşen tek ülke oldu.
Ekonomi gazetesinden Yener Karadeniz'in haberine göre, Haziran 2025 itibarıyla Türkiye'nin dünya hazır giyim ticaretindeki payı %2,96'ya gerileyerek 1990 yılından bu yana en düşük seviyeye ulaştı. Benzer şekilde, en büyük pazar olan AB'deki payı da 30 yıl sonra %4,65'e düştü. Artan ithalat ve azalan iç talep de üretim kapasitesini olumsuz etkiliyor.
Yüz Binlerce İstihdam Tehlikede
Bu olumsuz tablo, ciddi istihdam kayıplarını da beraberinde getirdi. TGSD, bu yıl hazır giyim ihracatında 1 milyar dolarlık kayıp beklerken, ithalattaki artışla birlikte toplam üretim kaybının 2 milyar doları bulacağını öngörüyor. Her 1 milyar dolarlık kayıp, 31.500 kişinin işini kaybetmesine neden oluyor.
Yılın ilk yarısında hazır giyim ve tekstil sektörlerinde toplam 55.840 kişilik istihdam kaybı yaşandı. 3.000'den fazla şirket kapandı. TGSD'nin öngörüsü, destekler gelmediği takdirde yıl sonunda toplam 100 bin kişilik istihdam kaybı yaşanacağı yönünde. Sektör, 2022'den bu yana zarar ederek çalışıyor ve birçok firma üretimini yurt dışına taşıma baskısıyla karşı karşıya kalıyor.
Türkiye'nin Hazır Giyim İhracatı (Milyar $)
- En yüksek ihracat: 2022 yılında 21,19 milyar dolar ile en yüksek değere ulaşmıştır.
- En düşük ihracat: 2025 yılı için öngörülen 8,13 milyar dolarlık değer, tablodaki en düşük rakamdır.
- Genel eğilim: 2010'dan 2022'ye kadar genellikle artış eğilimi görülürken, 2023'ten sonra bir düşüş yaşanmaktadır.
Türkiye'nin Dünya Payı (%)
- En yüksek pay: 2014 yılında %3,88 ile dünya pazarından en yüksek payı almıştır.
- En düşük pay: 2025 yılı için öngörülen %2,96, tablodaki en düşük orandır.
- Genel eğilim: 2010'dan 2014'e kadar payda bir artış yaşanmış, sonrasında ise dalgalı bir seyir izlenmiştir. 2023 ve 2025 yılları arasında ise dünya payında belirgin bir düşüş gözlemlenmektedir.
Sektörün 10 Maddelik Çözüm Talebi
Hazır giyim sektörünün yeniden toparlanması için TGSD tarafından sunulan 10 maddelik çözüm önerisi hala karşılık bulmuş değil. Bu talepler arasında; kurun enflasyonla uyumlu hale getirilmesi, düşük faizli uzun vadeli krediler, işçi destekleri ve Eximbank desteklerinin artırılması gibi konular yer alıyor. TGSD, mevcut politikaların gözden geçirilmemesi halinde bu olumsuz gidişatın süreceği ve sektörün geleceğinin tehlikede olduğu uyarısını yapıyor.