Taksiye Yazar Kasa 2026'da Geliyor
Yolcu taşımacılığı yapan taksilere yazar kasa kullanma zorunluluğu getiriliyor. Hazine ve Maliye Başkanlığı'nın hazırladığı tebliğ taslağına göre, bu zorunluluk 'taksi ile yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan mükellefler' için geçerli olacak.
Yolcu taşımacılığı yapan taksilere yazar kasa kullanma zorunluluğu getiriliyor. Hazine ve Maliye Başkanlığı'nın hazırladığı tebliğ taslağına göre, bu zorunluluk 'taksi ile yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan mükellefler' için geçerli olacak. Minibüs ve öğrenci servisleri gibi diğer yolcu taşıma araçları ise kapsam dışında tutuluyor. Taksilere takılacak yazar kasa, 'Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz' (YN ÖKC) olarak tanımlanıyor ve taksimetreye entegre edilerek Gelir İdaresi Başkanlığı sistemiyle de bağlantılı çalışacak.
Yazar Kasa, Vergi Muafiyetinin Sınırlarını Belirleyecek
Bu uygulamanın taksiciler açısından diğer mükelleflere göre farklı bir önemi bulunuyor. Odatv'den Yusuf İleri'nin haberine göre taksicilerin büyük bir çoğunluğu basit usulde vergilendiriliyor ve 2021'den bu yana vergiden muaf tutuluyor. Bu yeni düzenleme ile ilk kez vergi mükellefi olmayan bir kesime yazar kasa kullanma zorunluluğu getiriliyor.
Akıllara gelen ilk soru ise, vergiden muaf olan taksicilere neden yazar kasa zorunluluğu getirildiği oluyor. Bu uygulamanın temel amacı, basit usulde vergilendirmenin bir koşulu olan ciro sınırının aşılıp aşılmadığını tespit etmek. Mevcut durumda 2025 cirosunun 480 bin lirayı aşması durumunda basit usul sona eriyor ve vergilendirme başlıyor. Yıllık 480 bin lira ciro, aylık ortalama 40 bin liraya denk geliyor ve birçok taksimetrenin bu ciroyu aştığı tahmin ediliyor. İşte yazar kasa uygulaması, bu ciro takibini kolaylaştırmayı hedefliyor.
Banka Kartıyla Ödeme Zorunluluğu da Getiriliyor
Vergi İdaresi, bu amaç doğrultusunda detaylı bir çalışma yürütmüş durumda. YN ÖKC kullanacak taksicilere, banka kartıyla ödeme taleplerini kabul etme zorunluluğu getiriliyor. YN ÖKC kullanımına başlanılan tarihi izleyen 15 gün içinde en az bir banka veya ödeme hizmet sağlayıcısıyla üye iş yeri anlaşması yapılması zorunlu kılınıyor.
Taksimetre ve Yazar Kasa Entegre Çalışacak, Vergi Mükellefiyeti Kaçınılmaz Hale Gelecek
Yeni düzenlemeyle birlikte taksimetre açıldığı anda YN ÖKC'de de işlem başlayacak. Ücretin hesaplanmasının ardından YN ÖKC'den belge düzenlenmeden taksimetrenin tekrar kullanılması mümkün olmayacak. Taksimetre, YN ÖKC'den bağımsız olarak kesinlikle çalıştırılamayacak. Bu entegre çalışma sistemi, uygulama başladıktan sonra taksicilerin büyük bir çoğunluğunun birkaç yıl içinde defter mükellefi olarak vergilendirilmesinin kaçınılmaz olduğu anlamına geliyor.
Uygulama 2026'da Başlıyor, TÜBİTAK Devrede
Yazar kasa zorunluluğu uygulaması 1 Ocak 2026 tarihinde başlayacak. 2025 yılı sonuna kadar olan süreç ise hazırlık aşaması olarak belirlenmiş durumda. Bu süreçte cihazlarda bulunacak özellikler, üretim ve onay süreçleri ile taksimetrelerde ilave olarak belirlenmesi gereken özellikler netleştirilecek.
YN ÖKC'lar, onay süreçlerinin tamamlanmasının ardından onaylarında belirtilen taksimetrelerle birlikte kullanılabilecek. Teknik incelemeler ise Vergi Denetim Kurulu'nun belirleyeceği esaslara göre TÜBİTAK tarafından yapılacak.
Yazar Kasanın Hafızası 10 Yıl Bilgi Saklayacak
YN ÖKC'lerin mali hafızalarının, düzenlenen fişler ve 'Z-Gün Sonu Raporları'nı asgari 10 yıl süreyle saklayabilecek teknik donanıma sahip olması zorunlu tutuluyor. Vergi zamanaşımı süresinin 5 yıl olduğu göz önüne alındığında, bu uzun süreli saklama zorunluluğu ile detaylı bir bilgi arşivi oluşturulmak istendiği anlaşılıyor.
YN ÖKC Fişi Fatura Yerine Geçebilecek
Müşterinin talep etmesi veya yasal zorunlulukların gerektirmesi halinde fatura düzenlenmeye devam edilecek. Ancak YN ÖKC'lerden otomatik olarak düzenlenen fişlere hizmet alanın TCKN veya VKN bilgisinin yazılması durumunda bu fişler fatura yerine geçebilecek.
Maliyet Taksiyi İşletenin Üzerinde Olacak
Uygulamanın mali yükünü ise taksiyi işleten, yani basit veya gerçek usulde vergilendirilen mükellef karşılayacak. Vergi temelli bir uygulama olmasına rağmen tüm maliyetin mükellefe yüklenmesi ise tartışma yaratabilecek bir konu olarak öne çıkıyor.
Yazar Kasa, Vergi Dairesi ile Daha Sıkı Bağlantı Anlamına Geliyor
Türkiye'deki yazar kasa düzenlemelerinin geçmişine bakıldığında, üreticilere, ithalatçılara ve yetkili servislere oldukça sıkı kurallar ve denetimler getirildiği görülüyor. Devletin vergi konusundaki hassasiyeti düşünüldüğünde, bu yeni uygulamayla birlikte taksicilerin de vergi dairesi ile olan ilişkilerinin daha sıkı bir hale geleceği anlaşılıyor.
Yükümlülüklere Uymayanlara Cezai Müeyyideler Uygulanacak
Taslakta ayrıca, belirlenen yükümlülüklere uymayan taksimetre üreticileri, ithalatçıları, yetkili servisleri ile banka ve benzeri kuruluşlar hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun ilgili ceza hükümlerinin uygulanacağı da belirtiliyor.