TESK Başkanı Bendevi Palandöken 'Yerel Esnaf Kan Ağlıyor!'

Kayıt Dışı Ticaret ve Haksız Rekabet Alarmı

Palandöken, bölge esnafının en büyük sorunlarından birinin, özellikle başka şehirlerden gelip günübirlik veya birkaç günlük ticaret yapan panayır ve kermesler olduğunu ifade etti. Bu kişilerin hangi memlekete ve ne şekilde kayıtlı olduklarının belli olmaması, kayıt dışılığa davetiye çıkarıyor.

TESK Başkanı, bu tür faaliyetler öncesinde, öncelikle o bölgedeki esnaf ve zanaatkarların meslek odalarından izin alınması gerektiğini belirtti. Ayrıca, panayır ve kermeslerde amacına uygun ürünlerin satılması sağlanmalı; korsan ürünler veya elektronik aletler gibi sonradan bakım gerektiren ürünlerin satışının, bölgede temel hizmet veren esnafla haksız rekabete ve çatışmaya neden olduğunu söyledi. Palandöken, bu durumun dışarıdan gelenler için büyük bir rant oluştururken, yerel esnafın ciddi şekilde zarar gördüğünü dile getirdi.

Koordinasyon Şart: Kurallara Bağlanmalı!

Palandöken, kermes veya panayır düzenleyecek olanların, belirli günler içerisinde o bölgenin insanı olması ve yerel ekonomiye katkı sağlaması şartı aranması gerektiğini vurguladı. Bu kişilerin vergi levhalarının olması, fiş ve fatura düzenine uymaları zorunlu kılınmalı. Ayrıca, oradaki esnafla doğrudan rekabet edecek ayakkabıdan bıçağa, pastırmadan sucuğa veya bozulabilecek gıda maddelerine kadar ürünlerin satışı belli kurallara bağlanmalı.

TESK Başkanı, bu kişilerin hangi şehirden geldikleri, hangi vergi dairesine kayıtlı oldukları, sattıkları ürünlerin o bölgede geleneksel esnafın emeğine katkı mı zarar mı sağladığının net olarak tespit edilmesi gerektiğini belirtti. Hijyen koşulları sağlanmadan, herhangi bir izin veya süre şartı olmaksızın kurulan panayır ve kermeslerin, kamu yararına yapılıyor gibi gösterilse de, şehrin en hareketli yerine kurulan bu tezgahların yerel ve geleneksel esnafın işini baltaladığını ifade etti. Dolayısıyla bu tür faaliyetlerin mutlaka bir düzene girmesi gerektiğini dile getiren Palandöken, süre boyunca fiyatların kontrol edilmesi gerektiğini; hangi ürünlere gerçekten ihtiyaç olduğu ya da o bölgenin ürünlerine uygunluk taşıyıp taşımadığının değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, yerel yönetimlerle birlikte çalışılarak, bu kişilerin bulundukları şehirlerin valiliklerinden kaç günlük izin aldıklarının da kontrol edilmesi gerektiğini ekledi.

Denetimsiz Panayırlar Sağlığı Tehdit Ediyor!

Palandöken, kontrolsüz panayır ve kermeslerin sadece ticari düzensizliğe değil, aynı zamanda insan sağlığına da tehdit oluşturduğunu dile getirdi. Konteynerlerle çöp bırakıp, panayır-kermes adı altında geleneksel esnafla rekabet edenlerin; gıda dışındaki, pişirilmiş ya da normalde hijyen koşulları gereği vitrin içerisinde ve kapalı alanda satılması gereken ürünleri çadırlarda satarak hem görsel kirliliğe neden olduğunu hem de kaynağı belirsiz ürünlerin satışına sebebiyet verdiğini belirtti.

Panayır ve kermeslerin, amacına uygun şekilde o bölgenin insanlarının katılımıyla ve geçici süreli olarak düzenlenmesi gerektiğini vurgulayan Palandöken, günümüzde bu durumun 'kamyona yükle, götür, sat, topla ve geri dön' şeklinde bir alışkanlık haline dönüştüğünü söyledi. Restoran, lokanta, kafe gibi işletmelerin sunduğu hizmetleri veya el sanatlarında ustalık ve emek isteyen ürünleri, sadece kısa bir sürede kazanç elde edip ardından o şehre hiçbir katkı bırakmadan ayrılanların geleneksel yapıyı bozduğunu ifade etti.

Bu nedenle mutlaka kurallar belirlenmeli ve uygulanmalıdır. Başta sağlık ve hijyen koşulları olmak üzere, vergi düzeni sağlanmalı; bu kişilerin gerçekten esnaf olduklarını gösteren belgeleri olmalı ve hangi amaçla ticaret yaptıkları net biçimde tanımlanmalıdır. Aksi takdirde bu uygulamaların, o şehrin ticaret düzenini bozmaktan başka bir işe yaramayacağını dile getiren Palandöken, bu konuda Maliye ve İçişleri Bakanlıkları ile yerel yönetimlerin mutlaka müdahil olması gerektiğini ve geleneksel esnafın ekmeğine mani olunmaması gerektiğini vurguladı.