Aydoğan: Esnaf ve Sanatkara Bir Dokun Bin Ah İşit

Türkiye’de esnaf ve sanatkarın durumuna ilişkin “Bir dokun bin ah işit” diyerek sözlerine başlayan Ahmet Hamdi Aydoğan, esnaf ve sanatkarın 25 yılda 90 bin çalışarak emekli olabilmesine karşın kamu  çalışanının 40 bin saat çalışarak emekli olduğunu ancak  esnaf ve sanatkarın buna rağmen çok düşük emekli maaşını aldığını söyledi. Aydoğan’a göre kamuda bir kişinin istihdamı için 750 milyon TL’lik yatırım gerektiğini hatırlatırken, esnaf ve sanatkarın isdihdamı sağlamadaki fonksiyonun dikkate alınmadığını söyledi

ESNAFHABERTV.COM: Sizi tanıyabilir miyiz?

Ahmet Hamdi Aydoğan: Efendim öncelikle hoş geldiniz memleketimize, şehrimize. Bendeniz Ahmet Hamdi Aydoğan, Esnaf Sanatkârlar Kredi Kooperatifinin başkanlığını yürütüyorum. Aynı zamanda Amasya, Çorum ve Tokat illerini kapsayan Esnaf 9. Bölge Birliği, Kefalet Kooperatiflerinin da Başkan Vekilliğini yapıyorum. Aynı zamanda da Tokat merkezde tarihi bir işletme olan Pirhan Restoran’ın da işletmeciliğini yapıyorum.

ESNAFHABERTV.COM: Esnaflık hayatınız ne zaman başladı, kaç yıldır esnafsınız?

Ahmet Hamdi Aydoğan: Ben esasen memur çocuğuyum. Ama esnaflığa, serbest çalışmaya, bir şeyler üretmeye, risk almaya olan yaklaşımımdan dolayı askerliğe de yaşımı büyüterek gittim. Askerden döner dönmez hemen esnaflığa başladık. Yaklaşık 35-36 yıldır da aktif olarak esnaflık yapıyorum. Farklı mesleklerde, farklı sektörlerde çalıştık. Şu anda da farklı işlerle de meşgulüz ama şu anda ana iş olarak bu tarihi restoran işletmeciliğini, ortaklarımla beraber bu işle iştigal ediyoruz. 

AHİLİK GELENEĞİMİZDE OLAN BİR TAKIM ŞEYLER, HASLETLER GİDEREK YOK OLMAYA BAŞLADI.

ESNAFHABERTV.COM: Esnafları temsil eden birisi olarak, sorunları nedir, sizce nasıl çözülür?

Ahmet Hamdi Aydoğan: Evet, bir dokun bin ah işit diyor şair, elbette esnaflarımızın birçok sorunu var. Özellikle güncel sorunlardan bahsedecek olursak, esnaflık bizim bildiğimiz pederşahi esnaflık gitgide zemin kaybediyor, bizim kuşağımızda bu yeni ticaret şekillerine intibak etmekte ciddi sıkıntılar yaşıyor. Maalesef bizim Ahi geleneğinden gelen kabullerimizin artık piyasada çok fazla bir geçerliliği kalmadı. Ahi sadece para kazanmak için yapmazdı bu işi, helalinden geçimini temin edip, çoluk çocuğunun nafakasını, rızkını kazanmayı amaçladığı gibi aynı zamanda da gönül kazanmayı hedeflerdi. Allah’ın rızasını kazanmayı hedeflerdi. Ama son zamanda bütün dünyayı etkisi altına alan bu vahşi Kapitalizm, bu ilkesiz, kutsalsız kapitalizm, sadece kazanmayı sadece para kazanmayı hedeflediği için, kazan, nasıl kazanırsan kazan, kazanılan para helal midir, haram mıdır, hak mıdır, hukuk mudur, başkalarının kanına, gözyaşına rağmen mi kazanılmıştır? Netice itibariyle buna bakılmayıp bilançoya bakıldığı için, meşhur bir laf var, kötü para iyi parayı kovar diye, ticarette de bunların hiçbir kutsalı, hiçbir kuralı olmadığı için bizim 

ESKİDEN BAKKAL AHMET’İN RAKİBİ, BAKKAL MEHMET’KEN, BUGÜN BAKKAL AHMET’İN RAKİBİ DİYELİM ÇİN’DEN ALİ BABA YA DA BAŞKA BİR E TİCARET PLATFORMU.

ESNAFHABERTV.COM: Ahilik geleneği derken dijitalleşme konusunda esnaf ve sanatkarın durumu nedir?  

Ahmet Hamdi Aydoğan: Dünyada da artık bu dijitalleşmeyle beraber e ticaret ciddi manada kasıp kavuruyor ortalığı, sadece bizde değil tüm dünyada bu dijital pazarlar, dijital alışveriş gün geçtikçe de artarak devam ediyor. Bu da çeşitli yol ve yöntemlerle çok büyüyorlar yani devlet bütçelerinden daha büyük bütçelerle ticaret yapan insanlarla rekabet etmek zorunda kalan esnaf ve sanatkârlık giderek küçülüyor. Eskiden bakkal Ahmet’in rakibi, bakkal Mehmet’ken, bugün bakkal Ahmet’in rakibi diyelim Çin’den Ali Baba ya da başka bir e ticaret platformu. Buralara intibakta zorlanıyoruz. Bu genel çizdiğimiz fotoğraftan öte, küçük esnafların şuan ciddi manada sıkıntılarından şunları da sayabiliriz. Belki satış rakamları çok düştü, onlara yetişmekte zorlanıyorlar. Marketlerle, zincir marketlerle rekabet etmekte çok zorlanıyorlar. 

ESNAF ÇOCUKLARI DAHİ BABALARININ İŞİNİ YAPMAKTAN İMTİNA EDİYORLAR, KAÇIYORLAR.

ESNAFHABERTV.COM:  Ya İstihdam konusu ?

Ahmet Hamdi Aydoğan: Küçük esnaf ve sanatkâr dediğimiz hiçbir şey yapmasa bile kendini istihdam etmekle devletin sırtından çok büyük bir yükü kaldırıyor. Bilindiği ve sürekli dile geldiği gibi küçük esnaf ve sanatkâr kendi işini kuruyor, devletten bir şey beklemiyor, kendini istihdam ediyor. Yani ülkemizin bilindiği gibi en önemli problemlerinden biri işsizlik, istihdam problemi, küçük esnaf ve sanatkâr belirli ölçülerde desteklense, her esnaf yanında bir insan çalıştırabilecek duruma gelse bugün bu 3 milyon istihdam demektir bir anda. Doğduğu yerde doyuramadığımız için, büyük şehirlere yapılan yığılmaların önüne geçecek şeyde esasen budur. Esnaf ve sanatkârı yerinde doyar, yerinde çalışır hale getirmemiz lazım. Esnaf ve sanatkâr bu manada öyle hale geldi ki maalesef esnaf çocukları dahi babalarının işini yapmaktan imtina ediyorlar, kaçıyorlar. 

ESNAF 25 YILDA 90 BİN SAAT KAMU ÇALIŞANI 40 BİN SAAT ÇALIŞARAK EMEKLİ OLUYOR

ESNAFHABERTV.COM: Bunun nedeni nedir Sayın Başkan ?

Ahmet Hamdi Aydoğan: Bununda en önemli nedenlerinden birisi, yetkililerin dikkatini çekmek istediğim bir husustur bu, küçük esnaf ve sanatkâr bugün kamuda en basit işlerde, en sıradan işlerde çalışanlar kadar para kazanamamakta. Bir hayat garantileri olamamakta ve bugün emekli olduklarında vasıfsız bir kamu işçisinin aldığı maaşın 3de birini ancak alabilmekteler. Oysa esnaf ve sanatkâr çok uzun mesailer harcıyorlar, kimisi sabah namazında dükkânını açıyor, gece 10-11-12’ye kadar yani en az çalışan esnafın günde 12 saat mesaisi var. Hâlbuki yine sözleşmelerine göre yanında çalışan işçiyi 8 saatten fazla çalıştıramaz, çalıştırırsa suç işler. Şimdi günlük ortalama 12 saat, yılda sadece Pazar günü tatil yaptığını varsaysak bile bunun dışındaki günlerde 12 saat çalıştığında, hesap ettim ben bir küçük esnaf ve sanatkâr 25 yılda 90 bin küsur saat çalışarak emekli oluyor. Aynı sürede kamu çalışanları 40 bin küsur saatle emekli oluyor. Ama emekli olduğunda hem çalışırken daha az çalışılıyor hem hafta sonu tatilleri, izinler, kamunun bir takım garantileri, destekleri, sosyal güvenlik şemsiyesi, emekli olduğunda aldığı primler bir tarafa esnaf ve sanatkâr bu manada muzdarip. Önce esnaf ve sanatkârımızın emekli maaşlarının kesinlikle biran önce iyileştirilmesi, düzeltilmesi lazım yani deniliyor ki sorulduğunda, onlar primi daha çok ödüyorlar. Benim babam bir memur, çocuklarımda memur ama şunu esnaflar adına, temsil ettiğim kitle adına, bir hakkı teslim etmek adına, söylemek zorundayız ki esnaf ve sanatkâr, kendi cebinden, kendi kazandığı paradan alnının terini silerek götürüyor ödüyor, kamu çalışanının adına ne ödeniyorsa onu da Bağkurlular, üretip kazanan insanlar ödüyor. Deniliyor ki onlar primi daha çok yatırıyor, esnaf ve sanatkâr daha az yatırdığı için karşılığında da daha az maaş alıyor. Bizde diyoruz ki esnaf ve sanatkârın yatırdığını 1 ile 2 ile 3 ile çarpsınlar, emekli maaşlarındaki bu kadar afaki fark mutlaka kapansın, daralsın. 2- Kamuda bugün bir kişiye istihdam sağlamanın, kamu demeyelim özel sektörde dâhil tabi turizmde farklı, sanayide farklı, hizmet sektöründe farklı ama 2022 rakamlarıyla 750 milyon liralık bir yatırım gerektiriyor bir kişiye istihdam sağlamak. Bir defa bir kişiye sağlanacak yatırım miktarından devleti kurtarmış oluyor esnaf ve sanatkâr, kendi kendini istihdam ettiği takdirde bile. Bu konuda esnaf ve sanatkâra destek olunmalı. 

KREDİ LİMİTLERİMİZ 500 BİN TL’YE ÇIKTARILMALI 

ESNAFHABERTV.COM: Esnaf kredileri konusunda ne yapılmalı  sayın Başkan ?

Ahmet Hamdi Aydoğan: Elbette ben hususen Esnaf ve Sanatkâr Kefalet Kooperatifi başkanı olduğum için kredilerle ilgilide bir iki kelam etmek gerekir. Bizim şuan üst grup, üst dilimden kredi kullandırıyoruz. Limitimiz 275 lira, bu limitlerin mutlaka en az 500 liraya çıkartılması lazım. Çünkü bizim 275 liraya krediyi kullandırdığımız ilk dönemde neredeyse 250 liraya, 275 liraya bir daire alınıyordu. Bugün aynı dairenin bir odasını bile alamıyorsunuz. Dolayısıyla bu limitler esnaf ve sanatkâra yetmiyor, bu yükseltilirse elbette yetkililerimize minnettar olacağız. Allah razı olsun biz bu dönemde krediye ulaşmakta sıkıntı çekmiyoruz, elimizi uzattığımızda kredimiz var. Ama uzun zamandır revize edilmeyen bu limitlerin yükseltilmesi gerektiği kanaatimizi buradan aracılığınızla hem kamuoyuyla hem de yetkililere, büyüklerimizle paylaşmış olalım. Geçtiğimiz günlerde bizim araç işyeri ve araç alımlarındaki limitimiz 500bin liraydı. 1 milyon liraya yükseltildi aynı şekilde normal kredi limitlerimizin de 275’dan değilse ilk etapta 500 bin liraya yükseltilmesi gerektiğini ifade etmek istiyorum.

TOKAT HAVAALANI ÖZLEMİMİZDİ, TOKAT’A ÇOK ŞEY KATACAK

ESNAFHABERTV.COM: Bu havaalanı açılmasının faydası oldu mu?

Ahmet Hamdi Aydoğan: Elbette, havaalanı bizim memleketimizin yıllardır özlemiydi. Bununla alakalı sürekli basında, siyasette her platformda her Tokatlı elinden geldiği kadar, dilinin döndüğü kadar havaalanına olan ihtiyacı dile getirmekteydi. Çok şükür açıldı geçtiğimiz gün, Cumhurbaşkanımızın da iştirakiyle, gayet te güzel bir havaalanı olmuş, şu anda her gün 1 sefer var ilk etapta ama bu seferlerin 2’ye çıkartılması lazım. Özellikle temsil ettiğim kitle adına şunun altını çizmemiz gerekiyor ki, bizim İstanbul’a otobüs yolculuğu yaklaşık 11-12 saat sürüyor bizim otobüs saatlerimizde akşam buradan biner sabah erkenden İstanbul’da olur esnaf işini gücünü görür tekrar akşam biner sabah burada olur. Bizim uçak 1 tane olduğundan varış dönüş saatleri de uygun olmadığından esnaf orada otelde kalmak durumunda kalıyor ve gün ortalarında gittiği geldiği içinde oradan bir vakti ziyan etmek durumunda kalıyor. İnşallah şu anda her gün bir sefer var. Bu her gün 1 sefer olan sayının günlük en az ilk etapta 2 sefere, biri sabah erken, diğeri akşam geç saatte olmak üzere çıkartılmasının hem yolcu sayısını ciddi manada etkileyeceğini düşünüyoruz. Hem de esnaf ve sanatkârın orada yapacağı masraflar orada kaybedeceği zaman gece kalma problemini ortadan kaldıracağı için çok daha fazla yolcu sayısına etki edeceğini düşünüyoruz. Bize gelecek bizden gidecekler içinde bu ulaşım kolaylığının çok daha işimize yarar hale geleceğini düşünüyorum. Tabi havaalanının buraya gelmesiyle birlikte geçmişte denk geldiğimiz tanıştığımız yetkililerimizin işte yaptıkları çalışmalarla şehir dışındaki ve yurt dışındaki hemşerilerimizin veya tokadı bir şekilde bilen yatırım yapmak isteyen insanların önünde en büyük engeldi havaalanının olmaması ulaşım noktasındaki sıkıntı şu anda o sıkıntı ciddi oranda kalkmış oldu. Bu manada emeği geçen bu hadiseye katkısı olan herkese minnettarız, teşekkür ediyoruz. Bunun dışında Tokat’ımız bilindiği gibi bir meyve sebze ambarı, tarım ürünleri bakımından zengin bir memleketimiz. İnşallah kargo taşımacılığının başlamasıyla şu anda projelendirilen, dillendirilen inşallah en yakın zamanda onunda hayata geçtiğini görmemizi umut ediyoruz, dileğiyle, temennisiyle, Gıda Organize Sanayimiz havaalanının yanında bir yerde planlanıyor. Bununla beraber Tokat’taki tarım ürünlerinin dünya pazarlarına kısa sürede ulaşması temin edilirse, elbette bu Tokat’ta yaşayan herkesin ekmeğine olumlu katkı sunacaktır. İşte çiftçinin kazandığı esnafa, esnafın kazandığı bu memlekette tekrar yatırıma, üretime dönecektir. Elbette ki havaalanı çok şey kattı daha da çok şey katacağını düşünüyoruz. En azından bir defa moral olarak çok şey kattı şu anda ilk etapta. Ama biz bunun mutlaka ekmeğimizin büyümesine ve vesile olacağını hem görüyor hem inanıyoruz.

ESNAFHABERTV.COM: Başkanım, şimdi bu Dünya Esnaf Derneği ve Dışişleri Başkanlığının yaptığı bir proje var, Anadolu’nun Ahisiyiz, Üreten Türkiye’nin Hizmetindeyiz. Bu proje kapsamında Tokat ile Siirt kardeş il seçildi. Ve karşılıklı esnaf ziyaretleri yaptırılacak. Projenin hedefi, kapsamı bu, bununla ilgili ne demek istersiniz?

Hamdi Aydoğan-Elbette memnun olduk, çok güzel bir proje, inşallah bu proje ile beraber birbirimizle bilgi, görgü paylaşımı, bundan öte bir ahi kardeşliği gelişeceğini ümit ediyorum. İnşallah biz buradan Siirt’teki ahi kardeşlerimize gönül dolusu selam gönderiyoruz. İnşallah onları da buralarda ağırlamak, görmek isteriz. Birlik beraberlik, omuz omuza, kol kola kardeşliğimizi dosta düşmana ilan etmek isteriz. Elbette imkân olursa, fırsat olursa biz de Siirt’i ziyaret etmek isteriz, oradaki esnaf ve sanatkar kardeşlerimizin bilgilerinden, görgülerinden, tecrübelerinden istifade etmek isteriz. Bu manada güzel bir faaliyet, bu faaliyette de emeği olan sizlerin de bu konuda harcadığınız emek için teşekkür ediyorum. İnşallah Siirtli esnaflarla Tokatlı esnaflar ahice, abice, kardeşçe bir araya gelirler, bundan da hayır hâsıl olur diye düşünüyorum. Anadolu’nun Ahisiyiz, Üreten Türkiye’nin Hizmetindeyiz.