Ekonomide Sakal-Bıyık Sendromu
Bu haber, Ekonomim Gazetesi yazarı Alaattin Aktaş'ın 2 Mayıs 2025 tarihli 'Ekonomideki duruma hangi trafik işaretleri uygun düşer?' başlıklı yazısından derlenmiştir.
Alaattin Aktaş: “Ya düz git, ya da U dönüşü yap!”
Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, Türkiye ekonomisinin güncel durumunu trafiğe benzetti, uyarı levhalarıyla çizdiği tablo ise hem düşündürücü hem de sarsıcı: Ekonomi çıkmaz yolda, ama kimse direksiyonu tutmuyor!
“Dur”, “Dikkat”, “U Dönüşü Yap!”
Aktaş, yazısında ekonomideki temel sıkıntıları şöyle özetliyor:
“Sakal-bıyık durumu yaşanıyor. Atılacak her adım başka bir krizi tetikleyebilir.”
Politika faizinde 40 gün içinde yaşanan ani değişimi örnek gösteren Aktaş, ekonomi yönetiminin adım atmakta bile zorlandığını ifade ediyor. 19 Mart öncesi faizlerin %30’lara düşeceği öngörülürken, bugün görünürde %46, fiilen ise %49’lara dayanmış durumda. Bu tabloyu “beterin beteri” olarak nitelendiren Aktaş’a göre, ekonomide çözüm üretmek yerine zaman kazanılıyor.
Ekonomiye Bakan Yok, Ekonomiyi Önemseyen Hiç Yok!”
Yazısında siyaset ile ekonomi arasındaki gerilime de dikkat çeken Aktaş, alınması gereken radikal kararların ertelendiğini belirtiyor:
“Amaç, acı reçeteden kaçınmak değil; çünkü temel amaç ekonomi değil.”
Ekonomide yapılması gerekenlerin başında “radikal bir yön değişikliği” olduğunu söyleyen Aktaş, “ya düz git ya U dönüşü yap” diyerek yönsüzlüğe isyan ediyor.
“Asfalt Yolda Değiliz, Stabilize Yolda Bile Gitmiyoruz”
Türkiye’nin ekonomik geçmişinin hiçbir zaman pürüzsüz olmadığını belirten Aktaş, artık stabilize yolun da kaybolduğunu vurguluyor. Yanlış sapaklara girildiğini ifade eden yazar, trafik işaretleriyle tabloyu netleştiriyor:
DUR: Yanlış ekonomi politikalarının önüne konması gereken ilk işaret.
YOKUŞ AŞAĞI DİKKAT: Faiz ve enflasyon arasındaki dengesizlik için.
U DÖNÜŞÜ YAPILABİLİR: Hâlâ geç değil, ama karar verilmeli.
KONTROLSÜZ KAVŞAK: Belirsiz adımların ve popülist söylemlerin çıkmazı.
SİS: Görüş mesafesi sıfır, ekonomi yönetimi yön tayin edemiyor.
"Ekonomi Yönetilmiyor, Sadece Seyrediliyor"
Aktaş’ın analizine göre vatandaşın dövize yönelme riski artarken, Merkez Bankası’nın eli kolu bağlı. Faizler reel sektörü ezmekte, ancak indirmek de dövize yönelimi tetikleme riski taşıyor. “Faiz tuzağı” giderek derinleşiyor. Yani durum hem sakal hem bıyık...
