Para transferlerine sıkı denetim geliyor

Türkiye'de banka hesabı olan milyonlarca kişiyi etkileyecek olan Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK)'nun tebliği 2026 yılından itibaren devreye girecek.

Günlük hayatın olağan akışı içinde kalacak sınırları ve yüksek tutarlı para trafiklerinin nasıl yapılacağına yönelik bir süredir konuşulan düzenleme 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren yürürlüğe giriyor.

Bu tarihten sonra para transferleri belli nizam içinde, açıklamalı, belge beyanlı olarak yapılacak.

Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı Mali Suçları Araştırma Kurulu'nun hazırladığı tebliğ ile birlikte finansal hareketler yakından izlemeye alınacak.

NEDEN İHTİYAÇ DUYULDU?

Son dönemde yapılan kara para aklama, terörün finansmanı, yasa dışı bahis operasyonları gibi gündeme damga vuran gelişmeler ışığında MASAK kontrolü sağlamak istiyor. Kayıt dışı ekonomiyle daha etkin mücadele edebilmek ve Türkiye'de yapılan işlemlerde, "Mali Eylem Görev Gücü" kapsamında suç olan eylemleri ortadan kaldırma çabası köklü değişimi gündeme getirdi. Yeni alınan tedbirler Türkiye'nin de üyesi olduğu Mali Eylem Görev Gücü'nün verdiği tavsiyeler doğrultusunda da vücut buldu.

KİMLERİ ETKİLEYECEK?

Bankada hesabı bulunan gerçek ve tüzel tüm kişileri etkileyecek düzenleme 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.

Türkiye ekonomisindeki para trafiğinin küresel finansal sistemle uyum sağlama stratejisi kapsamında yapılan düzenlemeler yasalara uygun hareket eden hiç kimseyi olumsuz etkilemeyecek. Yasa dışı işlerle ilgilenenler ise MASAK'ın radarına takılacak.

NE AMAÇLANIYOR?

Yapılan düzenleme ile suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi, terörizmin finansmanıyla mücadele, kayıt dışı ekonomiyle mücadele edilmesi bekleniyor.

BANKA HAVALE VE EFT'LERİNDE NELER DEĞİŞECEK?

Türkiye'nin dünyada örnek gösterilecek bankacılık sistemine sahip olması ve her işlemin anlık olarak internet bankacılığıyla gerçekleştirilmesi hayatı kolaylaştırdı. MASAK'ın yeni düzenlemesiyle birlikte işlemlere şeffaflık da getirilecek. 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren havale ya da EFT'lerde açıklama kısmına "ödeme, para, borç" yazma dönemi sona erecek.

Bankalar, ödeme ve elektronik para kuruluşları, para transferi yapacak olan müşterilerinin transfer sırasında işlemi ne için yaptıklarını beyan edecekleri başlıkları oluşturacak.

Bu başlıklar;

Gayrimenkul alım ödemesi

Motorlu taşıt alım ödemesi

Borç verme/borç ödeme

Hediye/bağış/yardım

Vergi/resim/harç ödemesi

Tazminat/sigorta ödemesi

Avukatlık/danışmanlık/müşavirlik ödemesi

Sağlık ödemesi

Kripto/dijital varlık

Şans oyunları/bahis ödemesi

Eğlence/sosyal medya ödemesi olarak listede yer alacak.

Yapılacak para transferi işlemi yukarıdaki başlıklardan hiçbirine uyum sağlamıyorsa "diğer" seçeneği işaretlenip, en az 20 karakterlik açıklama girilmesi talep edilecek.

YÜKSEK TUTARLI İŞLEMLER HEDEFLENİYOR

MASAK sadece açıklama ve başlıklar üzerinden değil, yüksek tutarlı para trafiklerini izlemeye alacak. Nakit işlemleri de kontrol altına alacak olan MASAK, belirli tutar üzerindeki nakit hareketlerini yakından takip edecek. Tutar arttıkça beyan yükümlülükleri de ağırlaşacak.

Nakit İşlemler Mercek Altında: Yeni Parasal Sınırlar ve Beyan Zorunluluğu

Nakit kullanımı, doğası gereği takip edilmesi zor olduğu için kayıt dışı ekonominin en önemli araçlarından biri olarak görülmektedir. Bu nedenle MASAK, yeni düzenlemeyle özellikle belirli bir tutarın üzerindeki nakit hareketlerini çok daha yakından izlemeyi hedefliyor. Kademeli bir sistemle, işlem tutarı arttıkça beyan yükümlülüğü de ağırlaşıyor.

YÜKSEK TUTARLARDA BELGE İSTENECEK

20 milyon lira ve üzerindeki işlemlerde talep edilecek olan "dayanak belgeler" konusuna açıklık getirilmese de resmi evrakların talep edilmesi gündeme gelecek. Konut alınmışsa tapu senedi, araç satışıysa noter evrakları, mal alımı yapılmışsa faturası gibi belgeler "dayanak belgeler" arasında yer alabilir.

BELGE SUNULMAZSA BANKA İŞLEMİ GERÇEKLEŞTİRMEYECEK

Para transferi yapacak kişinin belge sunmaması halinde bankalar para transferini gerçekleştiremeyecek ve bu konuda taviz verilmeyecek.

İSTİSNALAR VE MUAFİYETLER VAR

MASAK hayatın normal akışına uygun olan para transferleri konusunda istisna ve muafiyetler de sağlıyor.

Kendinden hesaplarınız arasındaki işlemlerde eğer aynı bankadaysa para transferleri için herhangi belge istenmeyecek. Kamu kurumunun taraf olduğu işlemlerde belge istenmeyecek. (Örneğin yüklü miktarda vergi ödemesi yapılırken belge aranmayacak), bankaların kendi aralarında ya da muhabir bankacılık kapsamında yaptığı işlemler muaf tutulacak, ATM'den yapılan nakit işlemleri eğer 200 bin lirayı aşmıyorsa MASAK düzenlemesinden muaf olacak.

İstisna ve muafiyetlerde kötüye kullanımlar dikkat çekerse MASAK harekete geçebilir. Örneğin, ATM'den 200 bin lira ve altı işlemi günde 5 kere ya da ayda 30 kere kullanırsanız MASAK tedbir getirebilir. İşlem rakamları sadece örnekten ibarettir, MASAK'ın herhangi bir işlem sayısı limiti yoktur.