Telif Talebi Yetmedi Ödemeyen Esnafa Hapis Yolu

Türkiye'deki esnaf ve sanatkarların işyerlerinde çaldıkları müzik için talep edilen yüksek telif ücretleri giderek büyüyen bir krize dönüşüyor. Bu duruma esnaf ve sanatkar temsilcilerinin yanı sıra çeşitli kurum ve kuruluşlardan da sert tepkiler yükseliyor.

Sorunlar:

Bu Habere de Bak

Telif Krizi Büyüyor: Düğünlerden Otobüslere Türküye Vergi Tepkisi!

• Yüksek ve karmaşık fiyatlandırma: Müzik meslek birliklerinin talep ettiği telif ücretlerinin yüksekliği ve farklı tarifeler uygulaması esnafı zor durumda bırakmaktadır. Özellikle küçük işletmeler için bu maliyet ciddi bir yük oluşturmaktadır.
• Belirsizlik ve bilgilendirme eksikliği: Birçok esnaf, işyerinde müzik çalmanın telife tabi olduğunu ve bu konuda nasıl bir yol izlemesi gerektiğini bilmemektedir. Denetimler sırasında karşılaştıkları cezalarla mağdur olmaktadırlar.
• Çok sayıda meslek birliği: Türkiye'de birden fazla müzik meslek birliğinin olması, esnafın hangi birliğe ödeme yapacağı konusunda kafa karışıklığına yol açmaktadır.
• Ticari amaç dışı kullanımın dikkate alınmaması: Esnafın işyerinde çaldığı müziğin genellikle müşterilere keyifli bir ortam sunmak veya çalışanların motivasyonunu artırmak amacıyla olduğu, doğrudan ticari bir gelir elde etme amacı taşımadığı göz ardı edilmektedir.
• Hapis cezası tehdidi: Telif ödemeyen işletmelere yönelik hapis cezası tehdidi esnafta büyük bir tedirginlik yaratmaktadır.
• 

Fiyatlandırma:

• Son dönemde gündeme gelen fiyatlandırmalara göre, kuaför, kafe, market gibi işletmelerin arka planda çalan müzikler için metrekare başına yıllık 6 bin TL gibi bir telif ücreti ödemesi talep edilmektedir.
• Bazı meslek birliklerinin yıllık 8 bin ila 12 bin TL arasında lisans ücreti talep ettiği de belirtilmektedir.
• Ödeme yapmayan işletmelerin, lisans bedelinin üç katı tazminat ödeme ve 1 ila 5 yıl arasında hapis cezası riskiyle karşı karşıya kalabileceği ifade edilmektedir.
• Geçmişte 50 metrekareye kadar olan dükkanlar için yıllık 282 TL ile 8 bin TL arasında değişen telif ücretleri talep edildiği olmuştur.Tepkiler:
• Esnaf ve sanatkarlar, özellikle son dönemde gündeme gelen yüksek fiyatlandırmalara ve hapis cezası tehdidine büyük tepki göstermektedir.
• "Biz müzik satmıyoruz, hizmet veriyoruz" şeklinde yapılan açıklamalarla, berber, kuaför gibi hizmet sektörlerinde müziğin sadece ortamı yumuşatmak amacıyla çalındığı ve bundan ticari bir kazanç sağlanmadığı vurgulanmaktadır.
• Esnaf temsilcileri, bu uygulamaların küçük esnafın sırtına yeni yükler bindirdiğini ve kabul edilemez olduğunu dile getirmektedir.
• Gerekirse müzik çalmayı bırakacaklarını, eylemlere katılabileceklerini ifade eden esnaf temsilcileri, haklarını savunmak için hukuki girişimlerde bulunacaklarını belirtmektedirler.
• Otobüs işletmecileri gibi bazı sektör temsilcileri, yolcuların yolculuk sırasında moral bulması için dinlettikleri radyodan müzik için telif istenmesinin "emek sömürüsü" olduğunu savunmaktadır.
• 

Tepki Veren Kurum ve Kuruluşlar:

• Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK): TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, yapılan fiyatlandırmanın "akıl ve izan dışı" olduğunu belirterek, bu durumun küçük esnafı kepenk kapatmaya sürükleyeceğini ifade etti. Palandöken, "Müzik bizim temel üretim girdimiz değil. Müşteriye hoş bir ortam sunmak veya çalışanımızın motivasyonunu artırmak için çalıyoruz. Bu kadar yüksek bir ücret talep etmek vicdansızlık" şeklinde konuştu. TESK, konuyu yargıya taşıyacaklarını ve esnafın hakkını sonuna kadar savunacaklarını açıkladı.
• Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB): TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da müzik telif ücretlerindeki bu artışın kabul edilemez olduğunu vurguladı. Hisarcıklıoğlu, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Esnafımızın zaten zorlu bir süreçten geçtiği bu dönemde, bu tür fahiş fiyatlandırmalar işletmelerimizi daha da zora sokacaktır. İlgili kurumların bu konuda acil bir düzenleme yapması gerekmektedir" ifadelerini kullandı.
• Sivil Toplum Kuruluşları (STK'lar): Birçok esnaf ve sanatkar derneği ile tüketici hakları dernekleri de bu duruma tepki gösterdi. Yapılan ortak açıklamalarda, fiyatlandırmanın orantısız olduğu, şeffaflıktan uzak olduğu ve küçük işletmeleri cezalandırdığı belirtildi. STK'lar, konunun takipçisi olacaklarını ve esnafın yanında yer alacaklarını duyurdu.
• Belediyeler ve Yerel Yönetimler: Bazı belediyeler de esnafın yaşadığı bu mağduriyete dikkat çekerek, merkezi hükümete ve ilgili meslek birliklerine çözüm çağrısında bulundu. Özellikle turistik bölgelerdeki esnafın bu durumdan olumsuz etkileneceği vurgulandı.
• 

Çözüm Önerileri Masada:

Tepkilerin yükselmesiyle birlikte, sorunun çözümü için çeşitli öneriler de gündeme gelmeye başladı:

• Tek Çatı ve Standart Tarife: En sık dile getirilen önerilerden biri, müzik meslek birliklerinin tek bir çatı altında toplanarak fiyatlandırma ve tarifelerde bir standardizasyon sağlanması. Bu sayede karmaşıklık giderilecek ve esnaf hangi birliğe ödeme yapacağı konusunda netlik kazanacak.
• İşletme Büyüklüğüne Göre Adil Fiyatlandırma: Metrekare başına yapılan genel fiyatlandırma yerine, işletmenin büyüklüğü, cirosu ve müzik kullanımının yoğunluğu gibi kriterlere göre farklı ve daha adil tarifeler uygulanması öneriliyor. Küçük işletmeler için daha düşük veya muafiyet içeren özel tarifeler oluşturulması talep ediliyor.
• Ticari Amaç Dışına Muafiyet veya İndirim: İşyerinde çalınan müziğin doğrudan ticari bir gelir elde etme amacı taşımadığı durumlarda (atmosfer oluşturma, çalışan motivasyonu vb.) telif muafiyeti veya önemli ölçüde indirim uygulanması gerektiği vurgulanıyor.
• Bilinçlendirme ve Şeffaflık: Esnafın telif hakları konusunda doğru ve eksiksiz bilgilendirilmesi için kapsamlı bir bilinçlendirme kampanyası yürütülmesi, fiyat tarifelerinin şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşılması talep ediliyor.
• Sektörel İş Birlikleri ve İndirim Anlaşmaları: Gastronomi ve turizm gibi bazı sektörlerde olduğu gibi, diğer esnaf ve sanatkar temsilcileriyle müzik meslek birlikleri arasında toplu iş birliği protokolleri imzalanarak indirimli tarifeler uygulanması öneriliyor.
• Hapis Cezası Uygulamasının Gözden Geçirilmesi: Telif ihlallerinde uygulanan hapis cezası tehdidinin orantısız olduğu ve esnafta büyük bir tedirginlik yarattığı belirtilerek, bu uygulamanın yeniden gözden geçirilmesi talep ediliyor.
• 

Esnaf ve sanatkarların bu haklı tepkileri ve çözüm önerileri, müzik telifi konusunda yeni bir düzenleme yapılması için kamuoyu ve yetkililer üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor. Önümüzdeki günlerde bu konuda atılacak adımlar merakla bekleniyor.

Bu Habere de Bak

Esnaf Telif Yüküne Karşı Ayakta: Oda Başkanlarından Peş Peşe Tepkiler