Türkiye’nin dört bir yanında binlerce esnaf ve sanatkâr, geçim derdiyle, değişen ekonomik dengelerle, ağırlaşan vergi yükleriyle ve teknolojik dönüşüme ayak uydurma baskısıyla mücadele ediyor. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) bu sesi duymak, yerinde görmek ve ortak çözüm yolları geliştirmek amacıyla Karabük, İzmir, Kayseri ve Adana başta olmak üzere birçok ilde bölge toplantıları düzenledi. Düzenlemeye de devam ediyor.
Bu toplantılar, esnafın gündemini, beklentilerini ve yaşadığı ortak sıkıntıları bir kez daha görünür kıldı.
Ortak Sorunlar: Değişen Ama Aslında Değişmeyen Gündem
Yapılan bölge toplantılarında dile getirilen sorunlar dikkat çekici bir benzerlik taşıyor:
Yüksek kira ve işletme giderleri,
Zincir marketlerle ve online platformlarla haksız rekabet,
Krediye erişimde yaşanan sıkıntılar,
Vergi ve SGK prim borçlarının yapılandırılmasında esneklik beklentisi,
Kayıt dışı çalışanların piyasada haksız rekabet yaratması,
Çırak bulamama ve mesleki eğitimin zayıflaması.
Bölge Toplantılarında Öne Çıkan Sorunlar ve Çözüm Önerileri
1. Finansmana Erişim ve Kredi Sorunları
Esnafın finansmana erişimde yaşadığı zorluklar gündeme geldi. Kredi ve kefalet kooperatiflerinin daha erişilebilir hale getirilmesi, faiz oranlarının düşürülmesi ve teminatsız kredi imkânlarının artırılması gerektiği vurgulandı.
2. Kira ve Enerji Maliyetleri
Artan kira ve enerji maliyetlerinin esnaf üzerinde büyük bir baskı oluşturduğu belirtildi. Bu konuda yerel yönetimlerle iş birliği içinde destek mekanizmalarının geliştirilmesi önerildi.
3. Dijital Dönüşüm ve E-Ticaret
Esnafın dijital dönüşüm süreçlerine adaptasyonu ve e-ticaret alanında daha fazla destek verilmesi gerektiği ifade edildi. Dijital pazarlama, finansal okuryazarlık ve yeni nesil ödeme sistemleri konusunda eğitimlerin artırılması talep edildi.
4. Mesleki Eğitim ve Dayanışma
Mesleki eğitimin geliştirilmesi ve esnafın mesleki gelişim süreçlerinin desteklenmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, meslek örgütleri arasındaki dayanışmanın artırılması ve sektör içi iş birliklerinin güçlendirilmesi gerektiği ifade edildi.
5. Rekabet Koşulları ve Haksız Rekabet
Sınırsız sayıda açılışına izin verilen alışveriş merkezlerinin ve zincir marketlerin, eşit koşullarda mal ve hizmet üretmeyen kamu işletmelerinin esnaf üzerinde haksız rekabet yarattığı belirtildi. Bu konuda düzenlemelerin yapılması gerektiği ifade edildi
TESK’in sahadan topladığı bu bilgiler, esnafın sadece ekonomik değil sosyo-kültürel dönüşümlerden de etkilendiğini gösteriyor. Birçok usta, "yanımda yetişecek kimse kalmadı" diyor. Bu da sadece bugünü değil, geleceği de tehdit eden bir durum.
Yerelden Genele: Çözüm İçin Diyalog Şart
Toplantılar gösterdi ki; esnafın sorunlarını çözmek sadece ekonomik paketlerle değil, yerel yönetimlerle işbirliği, dijital okuryazarlık, eğitim teşvikleri ve adil rekabet ortamı sağlanmasıyla mümkün.
TESK'in bu bölgesel toplantıları sadece sorunları tespit etmek değil, aynı zamanda yerel yönetimlerle, meslek odalarıyla ve ilgili kamu kurumlarıyla diyalog kurmak açısından da büyük bir adım.
Esnaf, bu ülkenin sadece ekonomik değil, kültürel hafızasını da taşıyan bir kesim. Sokağın nabzını tutan, mahalleyi ayakta tutan, gençlere meslek kazandıran bu insanlar daha fazla yalnız bırakılmamalı. Karabük’te, İzmir’de, Kayseri’de ya da Adana’da değişmeyen gerçek şu: Esnaf konuşuyor, devletten çözüm bekliyor.
