Enflasyon Para Politikalarıyla Düşer ama İflaslar da Artar Sayın Şimşekr!

Arkadaşlar, aylar önce sitemizde defalarca yazmıştım?
Yıl sonu enflasyon rakamlarının asla tutmayacağını belirtmiş ve en iyimser tahminle %31–32 bandına oturabileceğini söylemiştim. Evet, para politikalarıyla enflasyon düşer; ancak iflas rakamları 2020–2024 arası beş yılın toplamında, önceki beş yılın tam beş katına çıkmış on ayda.
Kasım ayı Merkez Bankası Başkanı açıklamasında ne olmuş?
Daha önce yıl sonu enflasyon beklentisini %24–29 aralığında açıklayan MB şimdi bu tahminin mümkün olmadığını bildirdi. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, yılın son enflasyon raporunda şöyle dedi: “2025 yıl sonunda enflasyonun %31-33 aralığında olacağını tahmin ediyoruz.”
Geçmişte ne yazmışım: Enflasyon TUDEM yapılmaz ve sıkı para politikası devam ederse konkordatolar artar, piyasalar bozulur. Binlerce memuru ve yöneticisi olan bir yapı, yeni modellerle değil, sıkı para politikalarıyla iş buraya kadar gelebildi. Oysa düşük kur ve TL’ye yüksek faiz politikası, cari açık kapatılmadıkça başarılı olamaz. 2007’de Fisher adlı kuruluş bunu tüm dünyaya açıklamıştı.Ben diyorum ki, TUDEM ve 2. Lig Borsa bu işi çözmeye yeter ve bu sıkıntının ilacıdır! Nokta.
04.01.2025 yazımdan “Ciddi kaynak bulup yatırım olmadıkça, üretim artmadıkça enflasyon geçici düşer!”
Enflasyonu elbette düşürebilirsiniz ama bu geçici olur. Para politikalarıyla enflasyonu düşürmek, yaraya pansuman yapmak gibidir. Bu sağlıklı bir düşüş değildir. Şimdi iddiaya girerim: Asgari ücretin biraz artmasıyla Ocak–Şubat enflasyonu, Aralık ayının en az iki katı olacak. Piyasadaki “üç harfli” miç marketler tam denetim altına alınmadıkça beklenen iyileşme gerçekleşmez.1,5 yıl sonunda enflasyonu sadece 2,5 puan düşürmek (%50’den %47,5’e) yöntem bilmezliğin eseridir. TUDEM ile düşük faizli ciddi kaynak bulunur, yatırımlar artar, üretim çoğalır ve bu da kalıcı enflasyon düşüşünü sağlar. Sayın Şimşek bu yolu izlemediği için vebaldedir; ülkemizi bile bile batağa götürmektedir diyenlerin sayısı artıyor.
Enflasyonda kalıcı düşüş nasıl olur? Kalıcı düşüş, düşük faizli döviz bulmakla mümkündür. Para basmak bizi bir yere kadar taşır ama sağlıklı değildir. Dolar 2023’te 35,5 TL ile bitti. Bu, düşük faizli ülkelerden “carry trade” yoluyla kazanç garantilenerek geldi. Dövize baskı, kendi ayağımıza kurşun sıkmaktır. 2024’te enflasyon %44 olduğuna göre ve harçlar da %44 arttıysa, dolar da 43 TL olmalıydı ama olmadı
Ama $ baskı ile 35,5 TL’de tutuldu ve sıcak para girişi sağlandı. Oysa ENAG’a göre enflasyon %83,4’tü. Devlet, giderleri düşük göstermek için enflasyon sepetine “davul tozu, minare gölgesi, pinpon topu” gibi unsurlar katarak oranı düşük göstermektedir.
Üretim artmadan düşüş kalıcı olmaz. Nüfusumuz 86 milyon. 10 milyon yabancıyı ve turistleri hariç tutsak bile, 84 milyon kişilik üretim yapılıyor. Eğer üretim %5 artırsa, 4 milyonluk fazlalık 88 milyonluk nüfusa göre fazla üretim demektir. Piyasada mal fazla olursa rekabet artar, fiyatlar düşer. Bazı ürünlerde dış satımın kısıtlanması da gerekli.
Carry Trade (CT) ve swap işlemleri ile geçen yıl döviz bazında brüt %27, net %22 faiz ödedik. Bu da hazinemizdeki döviz rezervini eritiyor. Oysa TUDEM ile %4–5 döviz faiziyle para bulmak mümkündür.
Bu yolu denemeyen ama “milliyiz” diyenleri gerçek millî olmaya davet ediyorum.
Döviz rezervini 80 milyar dolar artırdık demek, yüksek faiz vermekle olur. Ama Sayın Şimşek, beş kat ucuz yolla para bulma imkânı varken neden TUDEM’i dışlıyorsunuz? Bu yaklaşım ülkeyi batağa sürüklüyor. TUDEM projesi defalarca incelendi; son olarak Ekonomiden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Sayın Hakan Topkurulu ile üç ay önce 51 dakikalık bir canlı yayında tartıştık. Ulusal yayında projeye “şurası yanlış” denilemedi. YouTube’da Hakan Bey ve benim adımı yazıp izleyebilirsiniz. Bizi küresel güçler sıkıştırıyor ama mücadeleye devam edeceğiz!
08.12.2024 yazım— 2025 yılı nasıl geçecek? Taş düşebilir, ayı çıkabilir mi?
Sürekli rakam revizeleri havada uçuşuyor. 8 Kasım’da enflasyon tahmini %38’den %44’e çıkarıldı. Ancak fiyat artışları “davul tozu, minare gölgesi” misali enflasyon sepetine eklendiği için düşüş varmış gibi görünüyor. Tahmini enflasyon 1 puan fazla çıksa kimse şaşırmasın; “ayı çıkabilir” derken bile daha iyisini beklemeyin. Sahada fiyatlar artıyorsa enflasyon nasıl düşer, biri anlatsın da bilelim! Yatırım ve üretim devrimi olmadan, sadece para politikasıyla yapılan müdahaleler bir süre sonra bizi yine enflasyon batağına sürükler. Enflasyon piyasadan para çekmekle düşmez; ürün bolluğu sağlanırsa fiyatlar düşer, bu da kalıcı düşüş getirir.
TUDEM modeliyle 24 yılda 800 milyar avro, toplamda 1,2 trilyon avro vergi oluşturulabilir. Devletin elinde tüm araçlar var ama doğru tahmin yapılamıyor, yazık! Şimşek geldiğinden beri ilk faiz indirimini hâlâ yapamadı. Madem enflasyon %44’te bitecek, Kasım’da neden 50 baz puan indirip faizi %45’e çekmediniz? Çünkü pansuman tedbirlerinize güvenemediniz. 2025 tahminini %14’ten %21’e çıkarmak %50 yanılma, 2026 tahminini %9’dan %12’ye çıkarmak %33 yanılmadır. Bu, iş bilmezliğin örneğidir.
 Kasım açıklamasında Sayın Karahan şunu dedi: “Yıl sonu enflasyon tahmin aralığını %25–29’dan %31–33 bandına yükselttik. 2026 için beklentiler %13–19, 2027 için ise %9 olarak hedeflendi.”
Ben diyorum ki; 2026 yılı %22–24 bandında, 2027 yılı %12–13 bandında olursa başarılı sayarım. Dünya konjonktürü ve petrol fiyatlarındaki spekülasyonlar dikkate alınmamış gibi görünüyor. Trump gibi çılgın bir liderin var olduğu dünyada, olası karşıtlıklar hesaba katılmamış. Ben olsam bu tahminleri bu kadar erken açıklamazdım. Ama belli ki “Reis’i kandırma” düşüncesiyle yapılmış. Reis de “bu ne iş?” demeli!
Temmuz başında Hazine, 5 yıllık vadeyle 90 milyar 236 milyon TL’yi %36 faizle borçlandı.5 yıl ortalama %36 faiz öderken 2027 enflasyonunu %9 hedeflemek akıl dışıdır. Bizi Suriye’den beter edecek olan şey, global yönlendirmeyle yapılan yüksek borçlanma ve “carry trade” olgusudur.
Çözüm: TUDEM ve 2. Lig Borsa Modeli,
TUDEM (Turizme Dayalı Ekonomi Modeli): AB’de faizler şu ara %2 b u yüzden %3 faizle döviz bulma imkânı var. Her bir konut için 52 aile, haftalık devremül sistemine katılır. Aylık 300 €, toplamda 7.800 € ödeyen katılımcılardan 1 konuttan 405.000 € toplanır. 250.000 devre mülk ile en az 72 milyar € toplanabilir. 6 yıl sonunda 72 milyar € sonuçta 95 milyar € olarak geri ödenir. Katılımcıya 9.300 € iade edilerek sürdürülebilir turizm sağlanır. 24 yılda yaklaşık 900 milyar $ kaynak ve 1 trilyon $ dan fazla vergi potansiyeli oluşturur. Bu sistem yılda 30 milyar $ getiri ve 1 milyon kişiye iş imkanı sağlar. İşletmecilik tur oparatörleri ile sağlanır. Geçen yıl Mart ve Nisan aylarında Almanya'da 5 € olan ekmek arası dönere yapılan 3-4 avroluk zam ciddi tartışmalar sonunda 2-3 avro zam ile kapanmış olup 1 avronun hesabının yapıldığı bir AB vatandaşlarının olduğunu görmek gerek.
2. Lig Borsa Modeli:
Dünyada yalnızca ABD ve Çin’de birden fazla borsa var; fakat bunlar 2. Lig formatında değil.Türkiye’de 30 bin civarı KOBİ var. İlk 3 bini elektronik ortamda “2. Lig Borsa”ya alınırsa 50–60 milyar $ kaynak oluşur. Yerel KOBİ’lerin hisseleri ulusal ve uluslararası yatırımcılara açılır. Tıpkı Kocaelispor’un Süper Lig’e çıkması gibi, başarılı KOBİ’ler de 1. Lig (BİST) seviyesine yükselebilir. Bu sistem, KOBİ’lere düşük faizli finansman, yeni yatırım ve istihdam artışı getirir; göçü azaltır.
Şu anda BİST’te 707 şirket işlem görüyor; toplam değeri 400 milyar dolar.Bu değerin %20’si kadar işlem hacmi varsa, 3.000 KOBİ’nin 50 milyar dolarlık katkısı gayet makuldür. Beni engelleyen “globallere" duyurulur!